">
نوع محصول | تجهیزات جانبی |
جنسیت | عمومی |
نوع برند | کپی با کیفیت |
کشور سازنده | چین |
مقاله معرفی برند و تکنولوژی های آن |
"یک توپ رویایی" که به هر ورزشکار اجازه می دهد پتانسیل کامل خود را درک کند.
توپ بسکتبال با سطحی از عاج های صاف
مولتن (Molten) عاج های توپ بسکتبال را به حالت صاف تغییر داده است. نتیجه؟ افزایش سطح تماس، گرفتن و کنترل توپ به گونه ای که تا به حال تجربه نکرده اید.
درزهای کاملاً صاف توپ مولتن (Molten)
مولتن (Molten) درزهای بین پنل ها را کاملاً صاف کرده است. درنتیجه مهم نیست که توپ را چگونه در دست گرفته اید. بازیکنان معمولاً برای ثبات و صحت پرتاب ها و پاس ها یک چرخش معکوس به توپ می دهند.
بیشتر بخوانید: تکنولوژی های توپ بسکتبال
بسکتبال (به انگلیسی: Basketball) ورزشی گروهی است که در آن دو گروه پنج نفره در یک سالن مستطیل شکل به بازی میپردازند. هدف بازی پرتاب توپ به درون سبدهایی به قطر ۴۶ سانتیمتر و به ارتفاع ۳.۰۴۸ متر است که در دو سمت زمین قرار دارند و به تختهای به نام «بک بُرد» متصلاند. هر تیم باید توپ را به درون سبد تیم روبرو بیندازد.
در حالی که در حین انجام بازی قاعدهای از قوانین و مقرارات نیز باید رعایت شود.
مهارتهایی فردی مانند شوت کردن دریبل زدن و ریباند توپ به همراه کارهای تیمی مثل حمله و دفاع، شروط لازم برای موفقیت شرکت کنندگان در این ورزش میباشد. این ورزش نخستین بار توسط دکتر جیمز نای اسمیت در پائیز ۱۸۹۱ ابداع گردید. و نخستین مجموعه رسمی از قوانین بسکتبال توسط وی وضع گردید.
بسکتبال به طور گسترده یکی از محبوب ترین و پرطرفدارترین ورزشهای جهان محسوب میشود.
تاریخچه بسکتبال
زادگاه بازی بسکتبال آمریکاست. این بازی در اوایل پاییز سال ۱۸۹۱ میلادی توسط شخصی به نام جیمز نایاسمیت پایهریزی و ابداع شد. اما از قرنها پیش در میان ساکنان نقاط مختلف قاره آمریکا، به ویژه آمریکای مرکزی و جنوبی انواعی از بازی و مسابقه رایج بوده که کم و بیش به بسکتبال شباهت داشته است.
در ایران، نوعی بازی سنتی و قدیمی در میان گلهدارها متداول است که آن را پولو (Polo) مینامند. در این بازی، دو تیم سوار بر اسب در میدانی وسیع به تاخت و تاز میپردازند و هر تیم کوشش میکند توپی را که شش حلقه مانند دستگیره بر بدنه آن هست، با پرتاب کردن و پاس دادن به یاران خودی، به آن سوی میدان برساند و از حلقه و توری سبدی که در انتهای میدان بر روی ستونی چوبی نصب شده عبور دهد. این بازی تا حدی شبیه بسکتبال است اما شباهت بازی پوک تاپوک با ورزش بسکتبال بیش از پیش است. پوک تاپوک، در میان اقوام متمدن قاره آمریکای جنوبی و مرکزی رواج بسیار داشت به ویژه اقوام مایا و تولتک (در ناحیه مکزیک کنونی) این بازی با توپ و حلقههای ثابت در میدانی وسیع انجام میشد.
تولد بسکتبال
جیمز نایاسمیت یک پزشک کانادایی بود که به ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد و تابعیت آن کشور را گرفت. در سال ۱۸۹۱ یعنی زمانی که دکتر نای اسمیت در دانشگاه ورزش اسپرینگ فیلد (واقع در ایالت ماساچوست آمریکا) درس میداد، رئیس دانشگاه از او خواست ورزشی ابداع و اختراع کند که دانشجویان بتوانند در فصل زمستان در سالن به آن بپردازند تا آمادگی جسمانی خود را برای پرداختن به مسابقات میدانی فوتبال، هاکی و بیسبال، در فصل بهار و تابستان حفظ کند.
نخستین تیم بسکتبال دانشگاه کانزاس در ۱۸۹۹ میلادی
دکتر نای اسمیت پس از بررسی رشتههای موجود ورزشی، دریافت که ورزش جدید باید:
•توپ در آن نقش داشته باشد.
•به صورت گروهی به اجرا در آید.
•اصل رقابت در آن رعایت شود.
•بر مهارت استوار باشد.
•هیچ گونه خشونتی و برخوردهای سخت بدنی مبتنی نباشد.
حاصل این افکار و اندیشهها، ورزشی شد به نام بسکتبال که امروزه پس از سپری شدن نزدیک به یک قرن و اندی از اختراع آن، از پرطرفدارترین و هیجانانگیزترین رشتههای ورزش بینالمللی است. دکتر نای اسمیت در شروع کار دو سبد که مخصوص حمل میوه بود بر دیوار دو طرف سالن ورزش دانشگاه و در ارتفاعی بلندتر از قد یک انسان قد بلند نصب کرد و به دو گروه از ورزشکاران جوان دانشگاه آموزش داد که توپی را دست به دست بدهند و سعی کنند آن را به درون سبد بیندازند. در این حال، تیم مقابل باید بکوشد که مانع از انجام این کار شود و توپ را هم از چنگ حریف بربایند و تصاحب کند. نخستین مسابقهای که به این ترتیب و به صورتی تجربی ترتیب یافت میان دو تیم ۹ نفره در کالج اسپرینگ فیلد بود و اولین گل تاریخ بسکتبال را هم یکی از بازیکنان به نام «ویلیام چیلس» به سبد انداخت. بعدها شخصی به نام «فرانک ماهان» با توجه به اینکه در زبان انگلیسی سبد را بسکت، به انگلیسی (Basket) و توپ را بال، به انگلیسی Ball)) میگویند، این ورزش را بسکتبال نامید. دکتر نای اسمیت، برای آنکه بازی بسکتبال خشن نشود، مقررات دقیقی برای آن به وجود آورد. بعضی از مقررات اولیه بسکتبال چنین بود:
•بازیکنان حق نداشتند توپ را از دست هم بربایند.
•بازیکنی که توپ را در اختیار داشت، نباید با آن راه برود یا بدود.
•هل دادن و هر نوع خشونت ممنوع بود.
•فقط بازیکنانی که توپ را در اختیار نداشتند میتوانستند به هر طرف بدوند و جا بگیرند.
•بازیکن توپ به دست باید توپ را به طرف یاران خود پرتاب کند و به آنها برساند.
در آغاز، ته سبد هم بسته بود و هر بار که توپ به درون سبد میافتاد باید کسی به کمک نردبان توپ را از سبد بیرون بیاورد. در سال ۱۸۹۲ شخصی به نام (لئو آلن) سبد بسکتبال را که تا آن روز از ترکه چوب یا الیاف بود و به همین دلیل به زودی پاره و فرسوده میشد، از سیم بافت تا استحکام بیشتری داشته باشد.
دیری نگذشت که این ورزش جدید طرفداران زیادی در میان دانشجویان دانشگاه اسپرینگ فیلد و دیگر دانشگاهها یافت. دکتر نای اسمیت هم مقررات و قوانین بسکتبال را کاملتر کرد و نسخههایی از آن را به هر دانشگاه یا باشگاهی که علاقهمند بود ارسال داشت. این مقررات در سال ۱۸۹۲ میلادی به صورت کتابچهای برای استفاده عموم منتشر کرد. در سال ۱۹۳۰ دکتر نای اسمیت کتابی درباره خواص بسکتبال تالیف کرد تا نشان دهد که بازی بسکتبال گرچه بسیار پرتحرک است اما حتی برای سالمندان هم خطری ندارد و آسیبی متوجه اعضای حیاتی بدن (قلب و کلیه) نخواهد شد.
قوانین ابتدایی
با گذشت زمان قوانینی برای انجام بازی وضع شد. مثلاً تعداد بازیکنان هر تیم ۹ نفر تعیین گردید. سپس به ۷ نفر تقلیل یافت و بالاخره این تعداد به ۵ نفر کاهش یافت و تثبیت شد. هر بازیکن میتوانست در موقع وقوع خطا به جای کلیه بازیکنان تیم خود پرتاب آزاد را انجام دهد. هر تیم میتوانست از شروع تا پایان بازی توپ را در زمین خود به طور دلخواه نگهداری نماید. هر بار که توپ گل میشد بازی با بین طرفین یا جامپ بال به انگلیسی: (jump ball) از وسط زمین ادامه مییافت. بازیکنان بلند قد میتوانستند نزدیک سبد قرار گیرند و توپ را به آرامی در سبد جای دهند (قانون سه ثانیه وجود نداشت). در آن زمان سعی شد توجه مدیران مدارس و مسئولان سازمانهای ورزشی را به آموزش بسکتبال جلب نمایند. باوجود این تلاش مداوم و پیگیر، آموزش بسکتبال برای مربیان حالت جنبی داشت و اساساً فعالیت آنها در ورزشهای رقابتآمیز دیگری مانند فوتبال آمریکایی متمرکز بود.
قوانین مینی بسکتبال
مینی بسکتبال ورزشی است که براساس بازی بسکتبال و برای بازیکنان ۱۱ و ۱۲ سال طرحریزی شده است. هر تیم شامل ۱۲ بازیکن، یک مربی و یک سرپرست خواهد بود. اندازه زمین ۲۶ در ۱۴ متر میباشد. خطوط زمین مینی بسکتبال با آنچه در زمین بسکتبال ترسیم می شود مشابه است با این تفاوت که در مینی بسکتبال خط پرتاب ۳ امتیازی وجود ندارد. تختهها بطور قائم در انتهای زمین قرار داده شده و با خطوط اصلی موازی است، اندازه تخته ۹۰ × ۱۲۰ سانتی متر می باشد. ارتفاع حلقه تا زمین ۲۶۰ سانتی متر با قطر ۴۵ سانتی متر میباشد. توپ با محیط ۷۳ سانتی متر و وزن ۴۷۵ گرم برای مینی بسکتبال استفاده می گردد. زمان بازی ۴ کوارتر ۱۰ دقیقهای است که زمان استراحت بین کوارترهای اول و دوم، سوم و چهارم ۲ دقیقه و زمان استراحت بین دو نیمه بازی ۱۰ دقیقه میباشد.
۱۳ قانون اولیه بسکتبال
1.توپ را میتوان با یک یا هر دو دست به هر جهتی پرتاب کرد.
2.به توپ میتوان با یک و یا هر دو دست به هر جهتی ضربه زد (مشت زدن به توپ مجاز نیست).
3.بازیکنان نمیتوانند با توپ بدوند اما میتوانند آنرا از محلی که دریافت کردهاند پرتاب کنند. بازیکنی که در حال دویدن با سرعت توپ را دریافت میکند درصورتیکه سعی در توقف کند مستثنی است.
4.توپ باید در یا بین دستان گرفته شود و از بدن نمیتوان برای گرفتن توپ استفاده کرد.
5.تنه زدن، نگه داشتن، هل دادن، پشت پا زدن و یا ضربه زدن به بازیکن حریف به هر شکل مجاز نمیباشد. اولین تخلف از این قانون توسط هر یک از بازیکنان بعنوان خطا محسوب شده و دومین خطا باعث اخراج وی تا کسب امتیاز بعدی میگردد. در صورتیکه قصد آسیب رسانی مشهود باشد، بازیکن برای تمام طول بازی اخراج شده و حق جایگزینی ندارد.
6.مشت زدن به توپ خطا محسوب میشود و تخلف از قوانین شماره ۳، ۴ و ۵ خواهد بود.
7.در صورتیکه هر یک از طرفین ۳ خطای متوالی انجام دهد، یک گل برای حریف منظور خواهد شد (منظور از متوالی اینست که حریف در فاصله این خطاها مرتکب خطا نشود.(
8.گل زمانی اتفاق میافتد که توپ با ضربه و یا پرتاب از زمین به داخل سبد وارد شده و در آن باقی بماند، مشروط بر اینکه مدافعین گل را لمس نکرده و مزاحمتی برای آن ایجاد نکرده باشند. در صورتیکه توپ روی کنارهها باقی بماند و حریف سبد را حرکت دهد، گل محسوب خواهد شد.
9.در صورتیکه توپ از زمین خارج شود باید توسط اولین نفری که آنرا لمس میکند به داخل زمین پرتاب گردد. در صورت اختلاف نظر، سرداور باید توپ را مستقیماً بداخل زمین پرتاب کند. پرتاب کننده، برای پرتاب توپ از بیرون زمین، ۵ ثانیه زمان در اختیار دارد. در صورت تخلف، توپ به حریف واگذار میشود. اگرهر یک از طرفین در تاخیر بازی پافشاری کنند، سرداور خطای آن تیم را اعلام خواهد کرد.
10.داور مسئول قضاوت برای بازیکنان است و باید خطاها را یادداشت کرده و سرداور را پس از ۳ خطای متوالی مطلع کند. همچنین وی میتواند بازیکنان را بر اساس قانون ۵ اخراج کند.
11.سرداور مسئول قضاوت روی توپ است و باید در مورد زمانی که توپ در جریان بازی است یا خارج از زمین است و مالکیت توپ و همچنین محاسبه وقت تصمیم گیری کند. سرداور باید گل شدن توپ را تعیین کند، امتیازات را محاسبه نماید و سایر وظائف معمول سرداور را انجام دهد.
12.زمان بازی چهار کوارتر ۱۰ دقیقهای (در انبیای ۱۲ دقیقه) و ۴ استراحت ۵ دقیقهای بین کوارتر هاست.
13.تیمی که بیشترین امتیازات را در این زمان بدست آورد برنده اعلام میشود. در صورت تساوی، با موافقت کاپیتان های ۲ تیم، بازی تا کسب یک گل دیگر قابل ادامه است.
پیشرفت بسکتبال بعد از جنگ جهانی اول
بعد از جنگ جهانی اول بسکتبال تبدیل به ورزشی رقابتآمیز و بزرگ شد. با گذشت زمان مربیان بسکتبال وضعیت مناسبی پیدا کردند و فعالیت شان مؤثر واقع شد، بسکتبال شناخته شد و به اروپا گسترش یافت. در سال ۱۹۲۴ نخستین مسابقات جهانی بین تیمهای بسکتبال فرانسه، ایتالیا، انگلستان و آمریکا در پاریس برگزار گردید و از سال ۱۹۳۲ فدراسیون آماتوری بسکتبال در ژنو با نمایندگی چند کشور تشکیل شد. در مسابقات المپیک ۱۹۳۶ برلین برای نخستین بار ۲۳ کشور در مسابقات رسمی بسکتبال شرکت نمودند و آمریکا قهرمان المپیک گردید.
تجهیزات مورد نیاز
لباس
لباس بازی برای زنان و مردان بلوز بی آستین و شلوارک است و نام تیم در جلوی بلوز و شمارهٔ بازیکن در پشت و جلوی آن نوشته شدهاست. در بازیهای بینالمللی شمارههای بازیکنان از ۴ تا ۱۵ است. بازیکنان بسکتبال معمولاً از کفشهای ساقدار استفاده میکنند که از مچ پا حفاظت بیشتری میکند.
تختهٔ ثابت
تختهٔ بسکتبال مستطیلی است به طول ۱٫۸۰ متر و عرض۱٫۰۵ متر که موقعیت آن در فضای بالای زمین در دو انتهای میدان است و یک مربع به طول۵۹ سانتیمر وعرض۴۹ سانتیمتر داخل آن قرار دارد و باید به گونهای قرار گیرد که به اندازه ۱۲۰ سانتی متر با خط انتهای زمین فاصله داشته باشد. ارتفاع تخته از کف سالن برای بزرگسالان ۲٫۹۰متر و برای نوجوانان ونو نهالان بین ۲٫۷۰ متر و ۲٫۸۰ متر است .
انواع تخته
نوعی از تختهها به کمک میلههایی آهنی از سقف سالن آویزان میشوند که در هنگام عدم نیاز، میتوان آنها را بالا برد و به سقف سالن متصل کرد. این نوع تخته برقی است. نوعی دیگر از تختهها با میلهای به زمین وصل و محکم میشوند. در نوعی دیگر، تخته به وسیلهٔ پایهای متحرک بر روی زمین قرار میگیرد.
حلقه
حلقهٔ بسکتبال در فاصلهٔ ۳۰ سانتی متری قاعدهٔ تخته به آن متصل میشود. قطر حلقهٔ بسکتبال ۴۵ سانتی متر و ارتفاع توری که به شکل سبد به آن متصل میشود ۳۰ سانتی متر است.
توپ بسکتبال
در دو سال نخست که بازی بسکتبال ابداع شد، توپ فوتبال را برای بازی به کار میبردند. اما چون این توپ سبک بود در سال ۱۸۹۴ میلادی اولین توپ مخصوص بسکتبال توسط یک کارخانه دوچرخه سازی تولید شد که اندکی از توپ فوتبال بزرگ تر بود. در سال ۱۹۳۷ نوع دیگری توپ بزرگ تر اما سبک تر به بازار آمد و آنگاه در سال ۱۹۴۹ توپی ساخته شد به همین شکل و اندازه و وزن فعلی که هنوز هم مورد استفادهاست. توپ بزرگتر از توپهای معمولی است و آن را از جنس چرم، لاستیک یا پلاستیک میسازند و هنگام استفاده باد میکنند. میزان فشار هوای داخل توپ باید به حدی باشد که در صورت رها شدن از ارتفاع ۱٫۸ متری، پس از اصابت به زمین کم تر از ۱٫۲ و بیش تر از ۱٫۴ متر از زمین بلند نشود. محیط یک توپ قانونی بسکتبال پس از باد شدن باید حداقل ۷۵ سانتیمتر و حداکثر ۷۸ سانتیمتر باشد. ضمن آنکه در این حال وزن توپ نباید کمتر از ۶۰۰ و بیشتر از ۶۵۰ گرم باشد. توپ این ورزش بزرگ ترین توپ بازیهای دستهجمعی است.
قوانین بسکتبال
دفاع
قوانین زمانی
بسکتبال در چهار دوره ۱۰ دقیقهای (بینالمللی) یا ۱۲ دقیقهای (اِن.بی.اِی) انجام میشود. زمان استراحت بین دوره اول و دوم و بین دوره سوم و چهارم ۲ دقیقه و بین دوره دوم و سوم (بین دو نیمه) ۱۰ دقیقهاست. وقت اضافه در بسکتبال ۵ دقیقه میباشد. پس از استراحت بین دو نیمه زمین حمله و دفاع دو تیم عوض میشود. اصطلاحاً به زمین حریف، زمین حمله و به زمین خودی زمین دفاع گفته میشود. زمانهای گفته شده زمان واقعی بازی است. یعنی زمانی که توپ در جریان نیست وقت بازی متوقف میشود. مثلاً زمانی که خطایی رخ دادهاست یا هنگام پرتاب آزاد زمان متوقف میشود. به همین دلیل زمان انجام یک بازی کامل بیشتر از مجموع عددی زمانهای بالا است و معمولاً حدود دو ساعت طول میکشد.
قانون دبل (Double)
۱.دریبل کردن از زمانی شروع میشود که بازیکن کنترل توپ را دراختیار گرفته و با انداختن و زدن آن در تماس با زمین دوباره آن را قبل از اینکه به بازیکن دیگری برخورد کند لمس نماید. زمانی دریبل خاتمه میپذیرد که با دست آن را گرفته و یا اجازه دهد توپ در دست یا دستها استراحت نماید. زمانیکه توپ با دست دریبل کننده در تماس نیست، تعداد گام های برداشته محدود نخواهد بود. بازیکن مجاز نیست پس از خاتمه دریبل، برای بار دوم اقدام به دریبل نماید. درصورتیکه این عمل را انجام دهد مرتکب تخلف «دبل» شدهاست.
۲.اگر هنگام دریبل کردن از هر دو دست برای دو دریبل استفاده شود نیز خطای دبل محسوب میشود (تک دریبل با دودست را دریبل قدرتی مینامند.
۳.هنگام دریبل کردن میتوان با دست تمام نقاط توپ را لمس کرد مگر اینکه دست را به ناحیه ی زیرین توپ برده در این صورت نیز خطای دبل مرتکب شده است.
۴.توپ در هنگام دریبل تنها تا ارتفاع قد شخص می تواند بالا بیاید و اگر از قد بالاتر باشد خطا دبل انجام شده است.
قانون رانینگ: (تراولینگ)
بازیکنی که توپ را دراختیار دارد میتواند یک پای خود را به هر سمتی که میخواهد، یک یا چند مرتبه حرکت دهد. درصورتیکه پای دیگرش که آن را پای (پیوت) مینامند ثابت باشد. رانینگ حرکتی است که بازیکن صاحب توپ در داخل زمین یک یا دو پای خود را بدون توجه به محدودیت فوق حرکت دهد یا گامهای او با دریبلهای بازیکن تناسب نداشته باشد.
خطاهای حرکت رانینگ
•دویدن با توپ بدون دریبل بیش از یک گام (به جز سه گام)
•برداشتن گام اضافه در سه گام، لی آپ و پاور موو ( Power move )
•برداشتن گام ریز در سه گام بطوری که قابل تشخیص نباشد.
•کشیده شدن پا روی زمین برای فاصلهٔ بیش از ۵ سانتی متر در هر حرکت.
•پرش با توپ و برگشت به زمین بدون رها کردن آن . برای مثال بازیکنی که به قصد شوت، پرش جفت میکند. اگر به زمین برسد و هنوز توپ را رها نکرده باشد، رانینگ کرده است.
•اگر بازیکن در اوت، هنگام پرتاب اوت با توپ حرکت کند.
قانون سه ثانیه
زمانی که تیمی کنترل توپ را در زمین حمله، موقعی که ساعت در جریان باشد، دراختیار دارد، هیچ یک از نفرات آن تیم نمیتواند بیش از مدت سه ثانیه در منطقهٔ رنگی حریف یا روی خطوط رنگی حریف بماند و یا حرکت کند.
قانون ۲۴ ثانیه
اگر تیمی مالک توپ شده باشد. باید در عرض ۲۴ ثانیه توپ را وارد حلقه حریف بکند یا به طرف حلقه تیم مقابل شوت بزند در زدن شوت توپ باید حتماً به حلقه بخورد تا ۲۴ ثانیه صفر شود اگر توپ به تخته بخورد ۲۴ ثانیه ادامه می یابد و اگر توپ توسط تیم مقابل اوت شود باز هم ۲۴ ثانیه ادامه می یابد. ۲۴ ثانیه موقعی صفر میشود که ۱- خطا صورت بگیرد ۲- بازیکن تیم مقابل با پا توپ را به اوت بیندازد. اگر دستگاه ۲۴ ثانیه بوق بزند و توپ از دست بازیکن رها شده و در هوا باشد، اگر گل شود گل قبول می باشد. اگر در هوا با دست بازیکنی لمس شود و گل شود گل مردود میباشد . البته این قانون کمی تغییر یافته و در صورتی که از ۲۴ ثانیه، هنوز بیش از چهارده ثانیه مانده باشد، دوباره ۲۴ ثانیه ریست میشود ولی اگر کمتر از چهارده ثانیه یا خود چهارده ثانیه مانده باشد، زمان به چهارده ثانیه ریست میشود.
قانون هشت ثانیه
زمانی که یک تیم توپ را در زمین خودی تحت کنترل میگیرد، باید در عرض ۸ ثانیه توپ را به زمین حمله بفرستد. تخطی از این قانون، تخلف (هشت ثانیه) نامیده میشود و داور توپ را در اختیار تیم مقابل قرار خواهد داد.
قانون ۵ ثانیه
۱ -بطور کلی هیچ یک از بازیکنان تیم نمیتوانند توپ را بیش از ۵ ثانیه نزد خود نگه دارند.( در زمان دریبل این شمارش انجام نمیگیرد ) ۲- هر زمانی که بازی با پرتاب توپ از بیرون زمین بخواهد شروع شود بازیکن ۵ ثانیه زمان برای شروع در اختیار دارد. ۳- برای پرتاب هر پنالتی، بازیکن ۵ ثانیه زمان دارد.
قانون نیمه (برگشت توپ به زمین دفاعی(
زمانی که یک بازیکن در زمین حریف (زمین حمله) مالکیت توپ را در اختیار میگیرد، نباید توپ را به زمین دفاعی (زمین خودی) برگرداند. چه با پاس به یاران خود چه با دریبل کردن خودش آن را به زمین خودی برگرداند. این کار یک تخلف است و توپ دراختیار تیم مقابل قرار خواهد گرفت.
تذکری در این رابطه: درهنگامی که فرد حامل توپ به زمین حریف وارد شد حتی اگر پای او یا توپ زیر دستش وارد زمین خودی شود خطای نیمه (half) صورت گرفتهاست. البته نکته بالا پای او یا توپ زیر دستش وارد اوت (Out) شود در مورد وارد شدن توپ به اوت (Out) نیز صدق میکند.
انواع خطاها
•در طی بازی بازیکنان حق گرفتن یکدیگر و یا هل دادن، حمله کردن و یا دویدن با توپ را ندارند و در صورت انجام خطا داور توپ را به تیم حریف داده و بازی از همان نقطه خطا یا بیرون زمین پیگیری میشود.
•اگر توپ دست یکی از تیمها باشد و در هنگام حرکت آن را از بالای سر حریف رد کند به شکلی که دستش در زیر توپ قرار گیرد خطا است و داور توپ را به تیم مقابل داده و بازی را از نزدیکترین نقطه به اوت (Out) شروع میکند.
•اگر در هنگام بازی، زمانی که یکی از بازیکنان تیم مقابل در حال پرتاب توپ است دست یکی از بازیکنان به توپ بخورد خطا صورت گرفته است .اگر فرد پرتاب کنندهٔ توپ در موقعیت پرتابهای ۲ امتیازی باشد داور ۲ پرتاپ پنالتی را حکم میدهد و اگر در موقعیت پرتاپ ۳ امتیازی باشد ۳ پرتاب پنالتی حکم داده میشود. البته در این میان باید به یک مورد نیز اشاره کرد که اگر هنگام پرتاب، توپ فردی که روی آن خطا شده وارد حلقه شود، اگر در موقعیت پرتاب دو امتیاز و یا سه امتیاز باشد داور ۱ پرتاب پنالتی را حکم میدهد.
•اگر توپ در زمین حریف و در موقعیت ذوزنقه در دست ما باشد وآن را به سوی تخته پرتاب کردیم و توپ به درون حلقه نرود و بدون آنکه به زمین بخورد دوباره به دست ما برسد اگر پرتاب کنیم خطا است وباید از محیط ذوزنقه خارج شویم بعد پرتاب کنیم.
•اگر توپ در دست حریف باشد و آن را به پشت خود ببرد ویکی از هم تیمی مان توپ را درآن حالت از او بگیرد خطا صورت پذیرفتهاست.
نحوه پاس دادن
اگر فاصله ما با هم تیمی مان زیاد بود اول از همه باید توپ را با دو دست از دو سمت راست و چپ بگیریم به طوری که دو شصت انگشتان ما به سمت خود باشد و توپ را به دو سوم خود یا یک سوم هم تیمی مان پرتاب میکنیم. طوری که توپ نهایتاً به دست هم تیمی مان برسد. اگر فاصله ما با یار خودی کم بود و حریف در جلوی ما ایستاده بود میتوانیم توپ را از زیر دست حریف به یارمان بدهیم و اگر حریف به سمت ما هجوم بیاورد میتوانیم توپ را از یک سمت به پشت خود برده و از سمت دیگر به جلوی خود آورده و به یارمان بدهیم.
نکته : می توانیم در خارج از زمین هم به هم تیمی مان پاس بدهیم تا پاس را او که زیر فشار پرس نیست انجام دهد این حرکت معمولاً در زمان پرس شدید بسیار کارساز خواهد بود.
پست هاى بسكتبال
در بسكتبال بطور كل سه پست اصلى وجود دارد، دو بازيكن در پست گارد، دو بازيكن در پست فروارد و يك بازيكن در پست سنتر. در بسكتبال رسمى و حرفه اى اين سه پست به پنج پست جداگانه تبديل مى شود كه عبارتند از : گارد رأس ، شوتينگ گارد ، فروارد كوچك ، فروارد قدرتى ، سنتر.
گارد رأس
گارد رأس (point guard) يا پست١ معمولا بهترين پاس دهنده ى تيم است و توانايى حمل توپ (ball handling) او از بقيه افراد تيم بيشتر است و معمولا آمار پاس گل و توپ ربايى آنه از همه ى افراد تيم بيشتر است. گارد رأس بازيكنى سريع است كه مى تواند شوت هاى سه امتيازى و يا نزديك بزند. گارد رأس بعنوان مربى زمين شناخته شده و بايد بازى را مطالعه كند و ضعف دفاعى را تشخيص دهد. گارد رأس وظيفه رهبرى حمله و بردن توپ به زمين طرف مقابل را دارد و بازدهى تيم را با دادن پاس گل افزايش مى دهد. گارد رأس كوتاه قد ترين بازيكن تيم است و معمولا قدى بين ١٨٠ سانتيمتر تا ١٩٠ سانتيمتر دارد .از گارد رأس هاى مطرح ليگ ان.بى.اى مى توان به دريك رز، كريس پاول و كايرى اروينگ و الن آيورسن اشاره كرد و از گارد رأس هاى ايرانى مى توان مهدى كامرانى را نام برد.
شوتينگ گارد
شوتينگ گارد (shooting guard) يا پست ٢ معمولا بازيكنى به استقامت فروارد و با سرعت گارد رأس است. در كنار مهارت حمل توپ و شوت زدن مهارت پاس خوبى دارد و مى تواند وظايف گارد رأس را انجام دهد. در بازى، شوتينگ گارد وظيفه دفاع از خطرناك ترين تهديد حمله اى تيم مقابل را دارد. از بازيكنان معروف اين پست در ان.بى.اى مى توان به دوين ويد و كوبى برايانت و اسطوره بسكتبال آمريكا مايكل جردن اشاره كرد. قد شوتينگ گارد ها معمولا از گارد بلند تر است و قدى بين ١٩٠ سانتيمتر تا ٢ متر دارند. بازيكنان اين پست معمولا مى توانند به جاى فروارد هم بازى كنند.
فروارد كوچك
فروارد كوچك (small forward) يا پست ٣ برخلاف اسمش بازيكنى تنومند و با استقامت بالاست كه بايد همه ى توانايى ها را از قبيل پاس، دفاع ، شوت و حمل توپ داشته باشد. فروارد كوچك بايد تواناىي بردن توپ به نزديكى سبد و لى آپ كردن و گرفتن خطا را داشته باشد و بتواند بخش عظيمى از امتيازش را از خط پرتاب آزاد بدست بياورد. وظيفه دفاع از حلقه بر عهده فرواد كوچك و فروارد قدرتى است پس بايد توانايى بلاك كردن را هم داشته باشد. از بازيكنان مطرح اين پست در ان.بى.اى مى توان به لبران جيمز ، كوين دورانت اشاره كرد و از بازيكنان مطرح ايرانى نيز مى توان صمد نيكخواه بهرامى را نام برد. فروارد كوچك معمولا هم قد شوتينگ و گاهى كمى بلند تر از اوست.
فروارد قدرتى
فروارد قدرتى (power forward) يا پست٤ وظيفه اى مثل سنتر دارد و بايد بتواند زير حلقه امتياز بگيرد و در دفاع به قدرى بزرگ (اندازه ى بدنى) باشد كه بتواند يار بزرگتر تيم مقابل را دفاع كند و سريع باشد تا يار كوچكتر را هم دفاع كند. پاور فروارد بايد بتواند توپ هاى زيادى را ريباند كند و از توانايى بلاك كردن خوبى نيز، برخوردار باشد. قد پاور فروارد از فروارد كوچك بلند تر است و چيزى حدود ٢٠٣ سانتيمتر تا ٢١٣ سانتيمتر است. از پاور فروارد هاى مطرح ان.بى.اى مى توان به بليك گريفين و سرجى ايباكا و كوين لاو اشاره كرد و از پاور فروارد هاى ايران نيز مى توان ارسلان كاظمى را نام برد.
سنتر
سنتر (center) يا پست ٥ يا بيگمن(big-man) يكى از مهمترين پست ها است معمولا نزديك سبد بازى مى كند و بلند قامت ترين بازيكن تيم است. مهارت هاى آنها در ريباند كردن ، امتياز آورى زير سبد و درست كردن ديوار براى بازيكنان ديگر براى نفوذ به سبد (setting screen) است. در بسكتبال حرفه اى بازيكنان معروف زيادى در گذشته در اين پست بازى مى كردند بازيكنانى مثل حكيم اولاجوان ، ويلت چمبرلين ، پاتريك اوينگ و شكيل اونيل و در حال حاضر دوايت هاوارد و تيم دانكن از بهترين هاى اين پست هستند كه در ان.بى.اى بازى مى كنند. قد معمول سنتر ها بلند تر از ٢١٠ سانتيمتر است. از سنتر هاى معروف بسكتبال ايران مى توان حامد حدادى را نام برد.
انواع پرتاب
نحوه پرتاب شوت
در تمامی پرتابها از جهات مختلف، باید به چند نکته توجه کنیم:
•برای پرتاب شوت توپ را باید به شکل Tیا V برعکس گرفته شود یعنی دست چپ در کنار توپ ودست راست روی توپ (روی قسمتی که روبروی ماست )قرار داده شود.
•برای پرتاب توپ باید با دست چپ به توپ جهت داده شود و با دست راست پرتاب شود؛ به طوری که تنها مچ دست خم شود.
•هنگام پرتاب(۲ ثانیه قبل از پرتاب توپ به سبد) باید پاها را مقداری خم کرده و بعد به حالت اولیه در بیاوریم هنگامی که به حالت اولیه درآمد آنگاه پرتاب می کنیم.
•به هنگام پرتاب پاها باید به اندازه عرض شانه باز شود.
پرتاب ۳ گام
در هنگام بازی میتوانیم از پرتاپهای سه گام استفاده کنیم. سه گام به این شکل است که وقتی به نزدیکی حلقه حریف رسیدیم درهمان حالت دویدن میتوانیم ۳ گام برداریم و توپ را به داخل حلقه بیندازیم. به شکلی که ۲ گام برداریم و گام آخر را می پریم و توپ را در حلقه بیندازیم. به علت پرش بهتر به صورت سه گام بهترین راه برای انجام دانکینگ میباشد .
پرتاب به وسیله تخته
•اگر روبروی حلقه بودید میتوانید با استفاده از مربع روی تخته آن را در درون سبد بیندازید به طوری که آن را دقیقاً به وسط مربع بزنید.
•اگر در دو سمت چپ یا راست حلقه بودید میتوانید به ضلع بالایی مربع پرتاب کنید.
•اگر زیر حلقه بودید میتوانید از گوشههای مربع استفاده کنید به طوری که مقداری به سمت عقب خم شده (دراین حالت برای بهتر پرتاب کردن میتوانید فقط یک پای خود را به سمت عقب بیاورید) و اگر به سمت چپ خم شدهاید باید توپ را به گوشه چپ مربع بزنید و اگر به سمت راست خم شدهاید توپ را به گوشه راست مربع بزنید.
•در تمامی این موارد سرعت توپ نقش مهمی دارد مسلم است که هر چه فاصله نزدیک تر میشود سرعت توپ هم باید کم تر شود.
نکته : معمولاً بازیکنهای حرفه ای بدلیل پایین امدن درصد موفقیت از تخته برای زدن گل استفاده نمیکنند
بلاک Block
در هر پرتاب باید به زاویه توپ توجه داشت. زیرا اگر زاویه پرتاب ما کم باشد و یا پرتاب ما در زمان نادرست صورت گیرد توپ در اصطلاح بلاک (Block) میشود. اکثر مواقع بهترین زاویه برای پرتاب توپ زاویه ۴۵ درجهاست.
پرتاب ریباند
اگر تیم ما توپ را به سوی حلقه حریف پرتاب کرد و آن وارد سبد نشد، میتوانیم با روش ریباند آن را وارد سبد کنیم. روش ریباند اینگونه ایست که در هنگامی که توپ توسط یار ما زده شد و به تخته برخورد کرد و درون سبد قرار نگرفت، ما میتوانیم هنگامی که توپ در حال برگشتن است پریده و توپ را در همان حال که پایمان روی زمین نیست با دست آرام به تخته زده و آن را درون سبد جای دهیم . البته ما می توانیم توپ را گرفته و به زمین برگردیم و یک شوت آرام زده و توپ را وارد سبد کنیم.
روش امتیاز دهی
امتیاز هر گل (پرتاب موفق در حلقهٔ حریف) با توجه به موقعیت بازیکنی که اقدام به شوت کردهاست متفاوت است. اگر بازیکن خارج از خط سه امتیازی باشد، گل سه امتیاز و اگر داخل آن باشد دو امتیاز دارد. هر پرتاب آزاد) پنالتی) یک امتیاز دارد. در بسکتبال تساوی وجود ندارد و آن قدر وقت اضافه به بازی داده میشود تا یکی از دو تیم برنده شود. زمان استراحت بین وقتهای اضافه ۱ دقیقهاست.
داوران بسکتبال
تعداد داوران یک مسابقهٔ بسکتبال 6 نفر است. از این 6 نفر 3 داور در درون زمین بر جریان بازی نظارت میکنند که یکی از آنها سرداور و دو نفر دیگر داور هستند . در کنار زمین هم ۳ نفر هر یک وظیفهای خاص را انجام میدهند. یک نفر ثبت کنندهٔ امتیازها و خطاها (منشی) یک نفر مسئول ۲۴ ثانیه و هم وقت نگهدار است. خطاهای عمدهای که داوران به آن توجه دارند عبارتند از: خطا در حمله، رانینگ، دبل، سه ثانیه، خطاهای برخورد و سد مسیر.
لیگها و مسابقات
حرفهایترین لیگ بسکتبال انبیای (NBA) میباشد. این لیگ بین تیمهای باشگاههای حرفهای (آمریکای شمالی ایالات متحده آمریکا و کانادا) برگزار میشود.
مسابقات لیگ حرفهای انبیاِی
این لیگ مسابقات به صورت دو دسته در کنفرانس شرق و غرب برگزار میشود که در پایان قهرمان این دو کنفرانس نیز به رقابت با هم میروند. علاوه بر این مسابقات، هر ساله مسابقهای تحت عنوان بازی ALL-STARS انجام میشود که در آن ستارههای کنفرانس شرق و غرب با یک بازی نمایشی به رقابت با هم میپردازند. مسابقه ALL-STARS شامل مسابقه slam dunk - شوت ۳ امتیازی و ... میباشد که طرفداران بسیار زیادی دارد.
بسکتبال نمایشی آمریکا AND 1
در آمریکا گروهی از بسکتبالیستها که اغلب در بسکتبال رسمی آمریکا شهرت چندانی نیز ندارند (به جز تعداد محدودی از آنها) تحت عنوان AND 1 فعالیت میکنند. گروه AND 1 با انجام بازیهای نمایشی و بسیار حرفهای و برگزاری مسابقاتی با جذابیت بسیار بالا هواداران بسیار زیادی را به سمت خود جلب کردهاند. لازم به ذکر است که در این بازیها برای زیبایی بیشتر بازی T برخی از قوانین رعایت نمیشود. این بازیها در قالب خیابانی (street BALL) و سالنی برگزار میشود ولی هیچ یک از آنها جنبهٔ رسمی ندارند.
بسکتبال خیابانی
نام بسکتبال خیابانی (street BALL) به آن دسته از بازیها اطلاق میشود که در زمینهای سرباز بازی میشود. قوانین آن، قوانین بسکتبال عادی است با تغییرات جزییای که به نسبت محل بازی متفاوت است. این دسته از بازیها دارای حرکات نمایشی اند و بعضی از قوانین بسکتبال واقع در سالن در آن رعایت نمیشود. بازیکنان این بازیها مگر در موارد خاص از لباس هماهنگ با یکدیگر استفاده نمیکنند.
قوانین بسکتبال خیابانی (street BALL)
بسکتبال خیابانی تنها در یک نیمه از زمین بازی میشود حلقههای موجود در این نوع از بازی بسیار محکم و ضخیم است زیرا حرکات نمایشی که در این نوع از بسکتبال صورت میگیرد بسیار روی حلقه اثر میگذارد (مثل دانک) واگر حلقه ضعیف باشد شکسته میشود. قوانین:
•بازی از پشت یک نیمه توسط یکی از دو تیم صورت میپذیرد.
•تعداد هر تیم نباید از ۳ نفر بیشتر باشد (البته چون این قانون رسمی نیست بیش از ۳ نفر نیز ممکن میباشد اما چون زمین شلوغ و بازی کردن درآن دشوار میشود بهتر است از ۳ نفر در هر تیم استفاده شود).
•اگر تعداد یک تیم ۲ نفر و تعداد تیم مقابل ۳ نفر باشد پرتابهای اوت(out) تیمی که ۲ نفر است آزاد است(البته این قانون نیز توافقی است).
•هر تیمی که گل زد خودش از پشت نیمه بازی را را شروع میکند یعنی توپ را به تیم مقابل نمیدهد.
•اگر یار تیم ما توپ را به حلقه زد و توپ وارد سبد نشد و در موقعیت ذوزنقه به دست ما رسید باید از آن محیط خارج شویم و بعد به سوی حلقه پرتاب کنیم در غیر این صورت خطا صورت پذیرفتهاست.
•دراین نوع بازی خطاهای ۲۴و۳و۸ ثانیه وجود ندارد.
•اگر توپ از نیمه زمین خارج شود اوت(out) است.
•قوانین رانینگ(running) ودبل (Double)دراین بازی وجود دارد.
بسکتبال در ایران
دائرةالمعارف بریتانیکا، سال ورود بسکتبال به کشور ایران را ۱۹۰۱ میلادی برابر با ۱۲۸۰ هجری شمسی آورده است. آنچه مسلم است، نخستین نشانههای ورود بسکتبال به ایران در سالهای ۱۳۱۰ و ۱۳۱۱ دیده شده که آن هم توسط کارکنان سفارتخانههای خارجی در ایران بودهاست. در سال ۱۳۱۴، یک مربی ورزش به نام )فریدون شریف زاده (ورزش بسکتبال را به دانش آموزان دبیرستان البرز تهران معرفی و پایهگذاری کرد و کم کم دیگر مربیان ورزش به گسترش و آموزش این ورزش پرداختند. در سال ۱۳۲۴، فدراسیون بسکتبال ایران تشکیل شد و نخستین حضور بسکتبال ایران در میدانهای بینالمللی، در بازیهای المپیک لندن (۱۹۴۸) بود.